نقش نگاره

سایت شخصی دکتر بتسابه مهدوی

نقش نگاره

سایت شخصی دکتر بتسابه مهدوی

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «طبیعت» ثبت شده است

گل نیلوفر

بتسابه مهدوی | چهارشنبه, ۲۳ فروردين ۱۳۹۶، ۱۰:۰۵ ق.ظ

دکتر بتسابه مهدوی

 

نیلوفر، نیلو، نیلوپره، نیلیر یا پیچک یا لوتوس نام همگانی یک گروه از گل و گیاهانی است که در فارسی گل آبزاد یا گل زندگی و آفرینش و یا نیلوفرآبی نامیده می شود.

در اساطیر کهن ایرانی گل ناهید به شمار می رفته است.

ناهید، تصور اصلی مادینه هستی در روایات دینی ایران قدیم بوده که از جهاتی با اعتقاد هندیان باستان مشابه است. در روایات کهن گل نیلوفر را جای نگهداری تخمه یا فر زردشت که در آب نگهداری می شده می دانستند از اینرو نیلوفر با آئین مهر پیوستگی نزدیک می یابد و خوشبو بوده است.رنگ کبود آن گاهی مظهر ماتم و عزا به حساب می رود.

 

-       جشن نیلوفر:

جشنی بوده که ایرانیان باستان بر پا می کرده اند سمبل و نشانه زندگی و آفرینش ابتدای آن در آیین مهر ظهور پیدا می کند به گفته بودا صحنه زایش مهر نمونه آن در نقش برجسته پلکان شرق آپادانا در جاهای مختلف نقوش برجسته می توان دید.

بیشتر نقوش گیاهی در زمان هخامنشی یا به صورت تک یا با ترکیب حیوانات در حجاری در نقش آدم شیر به صورت اساطیری و با کلاه آشوری است.

از نقش ریتون و ساغرهای فارسی ، ظروف سنگی بزرگ دیده می شود.

دکتر بتسابه مهدوی

23 فروردین 96

  • بتسابه مهدوی

درخت گوکرن

بتسابه مهدوی | دوشنبه, ۱۴ فروردين ۱۳۹۶، ۰۱:۱۴ ب.ظ

دکتر بتسابه مهدوی

 

لغت نامه دهخدا در معنای کلمه «گوکرن» آورده: «درخت زندگی در افسانه‌های ایران باستان که شفابخش هر مرض به شمار می‌رود.»

 

درخت بس تخمه یا همه تخمه که منشا تمامی گیاهان جهان است و همه نوع گیاه از او می‌روید. سیمرغ، پرنده اساطیری ایران، بر این درخت آشیان دارد و هر سال، بنا بر متن پهلوی گزیده‌های زاد سپرم، «آن درخت را بیفشاند، آن تخم‌های (فرو ریخته) در آب آمیزد، تیشتر (ایزد باران در اساطیر ایران) آنها را با آب بارانی ستاند، به کشورها باراند» و به این ترتیب، همه نوع گیاه در همه جای زمین روید.

این درخت در دریای فراخکرد، دریای بی‌انتهای کیهانی، به همراه درخت «گوکرن» یا «هوم سفید» قرار دارد. درخت گوکرن درخت مهم اساطیری دیگری است که اکسیر جاودانگی را در هنگام بازسازی جهان به مردمان می‌بخشد و بر اثر آن، همه مردم جاودانه بی‌مرگ می‌شوند. بنابر متن پهلوی بندهشن، این درخت برای بازداشتن پیری بد دم است.

اهریمن برای از بین بردن این درخت وزغی را در دریای فراخکرد به وجود می‌آورد اما در مقابل، اورمزد دو ماهی مینوی به نام «کر» می‌آفریند که مامور نگاهبانی از این درخت می‌شوند و همواره یکی از این ماهی‌ها وزغ را زیر نظر دارد. در آغاز آفرینش آدمی نیز درخت به یاری مشی و مشیانه، نخستین زوج بشر، می‌آید. مشی و مشیانه برای طبخ غذای خود نیازمند آتش بودند و آتش مورد نیاز آنان را دو درخت کنار و شمشاد که بنابر اساطیر ایران آتش دهنده‌ ترند، فراهم کردند.

 

در هندوستان درختان و گیاهان نیز به عنوان یکی از مظاهر طبیعت, مورد احترام هندوان هستند به طوریکه آنها پیش از قطع یک درخت او را ستایش کرده و عذر خواهی می‌کنند که این نوع احترام به طبیعت با فرهنگ سرخپوستان بسیار مشابهت دارد. مقدس ترین گیاه هند , انجیرمقدس (Pippala) است که نماینده ویشنو است. این درخت حتی مورد احترام بوداییان نیز هست زیرا معتقدند که بودا زمانیکه زیر سایه این درخت نشسته بود, به حقیقت دست یافت. از دیگر درختان مقدس می‌توان از درخت پنبه ابریشم نما, درخت تمالا , درخت ویلوا و درخت شمی‌نام برد.

 

نزد عرب‌ها ، درخت زقوم مقدس است.

دکتر بتسابه مهدوی

14 فروردین 1396

  • بتسابه مهدوی