هدفتان در زندگی چیست؟

 دکتر بتسابه مهدوی

 

اکثر مردم در جستجوی خوشبختی برای کسب رضایت خاطر به اشیا و وقایع خارجی روی می‌آورند. ما با خود فکر می‌کنیم "اگر فقط یک ماشین نو داشتیم" یا می‌توانستم یک کار عالی پیدا کنم، خوشبخت می‌شدم". با به دست آوردن شی مورد نظر، ذهن ممکن است مدتی کوتاه از تکاپو بایستد و آرامش پیدا کند، اما بالاخره از اسباب¬بازی یا تجربه تازه خود خسته می‌شود و جای دیگری به دنبال خوشبختی می‌گردد. اشیاء خارجی نمی‌توانند شادی و خوشبختی دائمی به همراه بیاورند.

ما آرامش ذهنی را که در نتیجه به دست آوردن یک شی حس می‌کنیم با مالکیت آن شی اشتباه می‌گیریم. بنابراین چالشی که ما در پیش داریم این است که کنترل دنیای درون را به دست آوریم.

ذهن به طور مداوم با خود مشغول گفتگو است. اتفاقات گذشته را بازآفرینی می‌کند، آن‌ها را به شکل نمایش بهتری دوباره کنار هم قرار می‌دهد، برای آینده برنامه‌ریزی می‌کند و جنبه‌های مثبت و منفی همه چیز را بررسی می‌کند. با ‌آرام کردن روشنمندانه گردش‌های مداوم ذهن، گفتگوی درونی و تمرکز بر روی اشیا مثبت و شورانگیز، می‌توان کم کم حالت‌های روان را شناسایی کرده، به یک زندگی مفیدتر دست یافت.

ذهن به تعبیری شبیه به دستگاه گرامافون است. ذهن از شیارها یا تاثیراتی تشکیل شده است که آنها را به زبان سانسکریت "سامسکارا" (Samskara) می‌نامند. این سامسکاراها زمانی شکل می‌گیرند که امواج فکری خاص یا "وریتی‌ها" (Vrittis) عادت ذهن می‌شوند. سامسکاراها لزوما منفی نیستند. شیارهای ذهن ممکن است روحیه ما را تقویت یا تضعیف کنند. هدف از انجام مراقبه ایجاد و خلق کانال‌های جدید و مثبت در ذهن و از بین بردن کانال‌های مخرب است. این جریان یک جریان کاملا علمی، است اما هدفی روحانی و معنوی دارد. از بین بردن نکات منفی کافی نیست، بلکه در همین زمان باید برای شکل‌گیری عشق، رحمت، حس خدمت، شادی، مهربانی و بسیاری خصوصیات دیگر هم سخت تلاش کرد. این خصوصیات مثبت نه تنها به زندگی خود فرد شادی می‌بخشند بلکه آن را به زندگی دیگران هم انتقال می‌دهند.

از راه مراقبه، فرد شاهد باز‌ی‌های ذهنی خود می‌شود. در مراحل اولیه همانگونه که شاهد ظاهر شدن مداوم نفس دون هستیم، کار بیشتری به جز به دست آوردن درک آن نمی‌توانیم انجام دهیم. پس از مدتی بازی‌های نفس عادی می‌شوند و کم کم آرامش را ترجیح می‌دهیم. وقتی نفس مهار می‌شود، می‌توانیم انرژی‌ها را به طور سازنده برای رشد فردی و خدمت به دیگران به کار بریم.

با مراقبه منظم و مداوم، ذهن شفاف‌تر و بازتر و انگیزه‌ها خالص‌تر می‌شوند. ناخودآگاه فرد دانش نهفته‌ای را آزاد می‌کند که به درک و فهم بهتر کمک می‌کند. نفس به تدریج محو می‌شود. سرانجام نیروهای شهودی آزاد می‌شوند و فرد به یک زندگی آگاهانه و همراه با آرامش می‌رسد.

#بتسابه #مهدوی