روش هشانا
دکتر بتسابه مهدوی
یکم تیشری عبری برابر با 1 مهرماه در گاهشماری ایرانی نخستین روز و دومین روز از ماه تیشری عبری جشن «روش هشانا» (Rosh Hashanah) -در عبری به معنی آغاز سال - برگزار میشود که نمود آغاز سال یهودی میباشد.
این عید را «روز داوری» یا «روز یادبود» یا «روز نواختن شوفار» نیز مینامند.بنابر باور یهودیان این عید روز آفرینش حضرت آدم میباشد و در آن سرنوشت هرکسی در سال نو، رقم می‌خورد. از این رو برای کلیمیان ایران، دو روز روش هشانا تعطیل است و آنان با رفتن به کنیساها و برپایی مراسم ویژه، سرنوشت نیک و سعادتمندانه را از خداوند درخواست می‌کنند.
نام «روز یادبود» که به سال نو یهودی اطلاق میشود به خاطر آن است که یهودی از خالق خود میطلبد که برای نسل حضرت ابراهیم، قربانی کردن اسحق پسرش را به یاد آورد و نام «روز نواختن شوفار» نیز به خاطر شوفار (بوقی از شاخ قوچ) است که در کنیساها در این روز نواخته میشود.
این طنین قلب‌های خفته را می‌لرزاند و انسان‌ها را به توبه و اصلاح اعمال فرا می‌خواند. از آنجا که روز سال نو «روز
داوری» میباشد، در این روز نمازهای مفصلتری میخوانند.در شب جشن «روش هشانا»خوراکیهای ویژهای میخورند که از دیدگاه معنی عبری آنها جنبهی نمادین دارند.
۱. سیب وعسل : با خوردن سیب وعسل از درگاه خداوند سالی نیکو و شیرین از آغاز سال تا پایان آن را درخواست می‌کنند.
۲. کدو : با خوردن کدو ازدرگاه خداوند میخواهند که اگر تقدیر ِبدی برایشان صادر شده، آن را نابود کرده و شایستگی اعمال نیکشان به درگاه خدا اعلام گردد.
۳. لوبیا : نمادی است ازافزایش موفقیت و خوشبختی و اینکه همواره کارهای نیک انجام دهند.
۴. گوشت کله بره : کلهی بره یادآوری است از جان نثاری ِ«اسحق» فرزند حضرت ابراهیم و آرزوی بزرگی و سرداری و زیردست دشمنان و کافران نشدن.
۵. چغندر : خوردن چغندرآرزوی نابودی همهی دشمنان و بدخواهان پیروان توحید در جهان است.
۶. شُش (ریه) : شش نمادی است از سبکی و خوردن ریه آرزویی است برای سبک بودن گناهان.
۷. انار شیرین : انار میخورند تا مثل دانه‌های انار، مملو از صواب بوده و همواره برای اطاعت از احکام و اجرای اوامر الهی آماده باشند.
دکتر بتسابه مهدوی
19 دی 1395
تهران
