شانس

دکتر بتسابه مهدوی

 

واژه شانس از کلمه لاتین chance به معنی احتمال است اما بیشتر مردم شانس را اقبال، بخت و قضا و قدر می دانند و به این معنا وارد زبان فارسی شده است و به هر پیامی که غیرمترقبه به سراغ افراد می آید و آنها را بهره مند یا بی بهره می کند به اصطلاح شانس می گویند و به کسی که بهره نیکی از آن برده خوش شانس و به کسی که بهره بد برده بدشانس می گویند. «شانس به این معنا که همه ما به آن اعتقاد داریم وجود ندارد، در واقع شانس و اقبال به معنای استفاده از فرصت های بجاست.

 

درواقع شانس و بخت و طالع با تفسیری که میان مردم مطرح است ریشه در جهل و ناآگاهی دارد. هر جا که انسان سطحی نگر نتوانسته علت بروز رویدادهای تلخ یا شیرین را تحلیل کند آن را به شانس و اقبال حواله می کند. گاهی تنبلی و تن آسایی و مسوولیت گریزی و سرپوش گذاشتن روی نقاط ضعف و تبرئه کردن خود در برابر گناهان و تازیانه وجدان و احساس پژمردگی زمینه گرایش به اینگونه مسکن های موقتی را فراهم می کند. دور بودن از معرفت های دینی و برداشت های غلط نیز گاهی موجب می شود برخی برای ایجاد آرامش روحی خود جانشینی از اصطلاحات دینی و مذهبی به عقاید خرافه خود اضافه و شانس و بخت را تحت عنوان سرنوشت و تقدیر مطرح کنند در حالی که مفهوم دینی تقدیر و قضا و قدر با منظور آنها فرق دارد.» خوش شانسی و بدشانسی بیشتر از آنکه معلول علت های ناشناخته باشد دستاورد تفکر و اندیشه هر شخص درباره خویشتن است. کسی که به هر دلیل خود را همواره بدشانس می داند طبیعتا عملی متناسب با آن بروز می دهد و زمینه ساز بدشانسی خویش می شود.

 

عوامل موثردر اعتقاد به شانس

«بعضی از انسان ها به شانس یا قسمت، خرافات و... اعتقاد زیادی پیدا می کنند که مهم ترین دلیل آن بی سوادی و نداشتن اطلاعات کافی در زمینه های مختلف است. اگر از افراد مسن یا فامیل خود بپرسید حتما به شما خواهند گفت که در گذشته های نه چندان دور وقتی خورشید یا ماه می گرفت آنها فکر می کردند که اژدها یا هیولایی در حال بلعیدن خورشید یا ماه است و آنها برای ترساندن و دور کردن آن موجود به مراسم مختلفی می پرداختند اما امروزه که ما با دلایل علمی این پدیده ها آشنا هستیم این قبیل کارها خنده دار به نظر می رسد. بعضی از انسان ها هم به همین روش به هر چیز خیالی دیگر اعتقاد پیدا می کنند، به عنوان مثال چون دلیل بیماری های مختلف را نمی دانند راه درمان آن را هم بلد نیستند و به راه هایی مثل تخم مرغ شکستن متوسل می شوند. در ذهن اینگونه افراد شانس و قسمت حکمرانی می کند و اصولا آنها معتقد نیستند که خودشان می توانند جلوی بیماری ها و بعضی اتفاق های دیگر را بگیرند. دلیل دیگری که باعث می شود افراد بدشانس و... اعتقاد پیدا کنند نداشتن اعتماد به نفس کافی است.

 

انسان ها به طور ذاتی وقتی با مشکلی روبه رو می شوند دوست دارند به چیزی متوسل شوند حال اگر آنها به دلیل نداشتن اعتماد به نفس نتوانند به توانایی ها و استعدادهای خود متکی باشند به عوامل بیرونی متوسل می شوند که شاید مهم ترین آنها شانس باشد. البته کسانی که به خاطر عدم اعتماد به نفس به شانس اعتقاد پیدا می کنند، می خواهند از زیر بار مسوولیت شانه خالی کنند.

 

کلید خوش شانسی یا بدشانسی در افکار و کردار خودتان نهفته است، به این چهار نکته دقت کنید:

 

۱) به غریزه باطنی خود گوش کنید چنین کاری اغلب نتیجه مثبت دارد.

۲) با گشادگی خاطر با تجارب تازه روبه رو شوید و عادات روزمره را بشکنید.

۳) هر روز چند دقیقه ای را صرف مرور حوادث مثبت زندگی کنید.

پیش از یک دیدار یا تماس تلفنی مهم آن را برای خود مجسم کنید و خود را در آن موفق ببینید، شاید بخت و اقبال اغلب همان چیزی است که انتظارش را دارید. برای مثال فرصت های ظاهرا خوب در زندگی را در نظر بگیرید. افراد خوش شانس مرتبا با چنین فرصت هایی برخورد می کنند در حالی که افراد بدشانس نه. افراد بدشانس عموما عصبی تر از افراد خوش شانس هستند و این فشار عصبی توانایی آنها را در توجه به فرصت های غیرمنتظره مختل می کند، در نتیجه آنها فرصت های غیرمنتظره را به خاطر تمرکز بیش از حد بر سایر امور از دست می دهند. برای مثال وقتی به میهمانی می روند چنان غرق یافتن جفت بی نقصی هستند که فرصت های عالی برای یافتن دوستان خوب را از دست می دهند یا آنها به قصد یافتن مشاغل خاصی روزنامه را ورق می زنند و از دیدن سایر فرصت های شغلی باز می مانند. افراد خوش شانس آدم های راحت تری هستند در نتیجه آنچه در اطرافشان وجود دارد و نه فقط آنچه را در جست وجوی آنها هستند، می بینند.

دکتر بتسابه مهدوی

9 اردیبهشت 96