عید وارداوار
دکتر بتسابه مهدوی
26 ژوئیه برابر با 4 امرداد در گاهشماری ایرانی در این روز جشنی به نام«وارداوار»(Vardavar) یا «جشن آب پاشی» برگزاری میشود که یکی از جشنهای بزرگ ارمنیان ایران میباشد و زمان برگزاری آن 100 روز پس از عید پاک است.
دربارهی چرایی ِنامگذاری این عید، گفتارهای متفاوتی وجود دارد برخی از محققان «وارد» را به معنی «آب» و «اوار» را به معنای «راه آب» میدانند و این جشن را به ایزد بانوی آبها «آناهیتا» نسبت میدهند و برخی دیگر واژهی «وارد» را به معنی گل میدانند و این جشن را از آن «آستفیک» ایزدبانوی زیبایی و دلاوری میدانند.
بر پایهی نوشتههای مورخان ارمنی، در ارمنستان قدیم، جشن«وارداوار» برای بزرگداشت ایزدبانوی زیبایی با شکوه فراوان برپا میشده، همهی مردم در این جشن شرکت میکردند و الهه را با گلهای سرخ میآراستند. میگویند گلسرخ، پیش از این به رنگ سفید بوده است تا هنگامی که الهه، با پای برهنه به میان مردم آمد و خارها پاهای او را زخمی کردند و از خون وی آن گلهای سفید رنگین شدند، از آن پس گل سرخ امروزی پدید آمد. ارمنیان امروز، از عید پاک 100 روز را شمارش کرده و در نزدیکترین یکشنبه، مراسم «وارداوار» را به جای میآورند.
در این روز به جز اجرایمراسم «باداراک» در کلیسا، دعا و خطبهای اضافه بر مراسم هر یکشنبه، مخصوص روز «وارداوار» ایراد میشود و سرانجام، هنگامی که از کلیسا بیرون میآیند، در کوچه و خیابان و در منزل به روی یکدیگر یا زمین آب میپاشند.از مراسم دیگر این روزمیتوان از کبوترپرانی نیز نام برد.گفته میشود که این رسم نیز از گذشتههای دور به یادگار مانده است، چرا که کبوتران سپید، همگی به الههی زیبایی و عشق تعلق دارند.
دکتر بتسابه مهدوی
15 دی 1395
تهران