سفره های مذهبی

دکتربتسابه مهدوی

                                                                                 سفره های مذهبی

                                                                                          

حکایت دل، حکایت منطق و عقل نیست، حکایت ماده و خلق نیست، با دل می‌توان سفر کرد، می‌توان به عرش و فرش رفت.

با دل می‌توان تلالؤ خورشید را در شب هنگام دید، می‌توان بامدادهای آن نقطه کور هدف را رنگین و نادیده‌ها را ظاهر کرد، حکایت دل حکایت آوارگی خلقیات است، می‌توان بر ابرهای آسمان باورها، قدم گذاشت.

وقتی که عقل کار به جایی ندارد، وقتی خلق به کارت نمی‌آید، وقتی روی دنیای مادی، از تو برگردان است، چه کسی تو را می‌جوید...

اینجاست که حکایت دل به میان می‌آید دلی که همیشه با تو هست دلی که می‌توان با او دیدگان را روشنایی بخشید.

 

حکایت سفره‌های مذهبی حکایت دل است حکایت رنگ و بوی امید و رحمت، حکایت باورهای واحد مطلق، احد و واحدی که دل، بر او گرهی محکم بسته است، حکایت سفره، حکایت بخشش دل است، بخشش در راه رضای او، و او امید است، امیدبر گشایش تمام قفل‌ها.

 

آش قل هو الله

رسم بر این است که از روز اول ماه مبارک رمضان جمعی از زنان محل در مسجد یا در خانه شروع به خواندن قرآن می‌کنند و روزانه مجموع آنها یک جزء از قرآن را می‌خوانند. به همین ترتیب کار ادامه می‌یابد تا روز آخر که جزء سی ام قرآن خوانده می‌شود. این جزء اختصاصاً به صورت سوره توسط هر نفر خوانده می‌شود. حتی افراد بیسواد هم حق دارند بخوانند و طبعاً فردی که در کنار آنهاست برایشان می‌خواند. همه در انتظار آن هستند تا سوره‌ی قول هوالله به نام آنها درآید. آنان این شانس را بسیار خوش یمن دانسته و کسی که قول هوالله به نام او درآید درواقع شانس و اقبال او بلند خواهد بود. به همین دلیل باید بعد از ماه رمضان در اولین فرصت سفره‌ای برای آن جمع انداخته در آن آش و شیرینی بگذارد. جمع افراد سر آن سفره جمع شده و ضمن خوردن از آن آش، برای صاحب قول هوالله دعای خیر برای سفر یا ازدواج دختر خوانند. و پسر می‌خوانند.

 

سفره امام حسن (ع)

این سفره به اسم مبارک امام حسن مجتبی (ع) که در عرف مردم به کریم و بخشنده معروف است، می‌باشد. کسی که حاجت خاصی دارد نذر می‌کند که این سفره را بیندازد. بسته به نذر ممکن اسست قبل از گرفتن حاجت باشد یا بعد از آن. سفر انداخته شده و از همسایگان و آشنایان دعوت می‌شود. همان‌طور که سفره پهن است یک روحانی برای خواندن روضه امام حسن (ع) دعوت می‌شود. پس از آن که روضه ‌خوانده شده همه سر سفره نشسته از آنچه در آن است می‌خورند. سفره امام حسن بسیار غریبانه چیده می‌شود. شگفت اینکه مردم بر این اعتقادند که هر چه در سفره گذاشته می‌شود از خود سفره گرفته تا ظروف و خوراکی‌ها باید به رنگ سبز باشد. مثلاً سبزی، خیار، کوکو و غیره آنها می‌باشد. در سر این سفره غریبانه هیچ گونه پختنی گذاشته نمی‌شود.

 

حجله حضرت قاسم (ع)

وسایل حجله حضرت قاسم از نوعی پارچه تور و سبز با چراغ‌های سبز و شمع و غیره است که تنها برخی از افراد در اختیار دارند. این وسایل به گونه‌ای چیده می‌شود که مثل حجله دامادی است و افرادی که آن را در اختیار دارند به دیگران هم قرض داده و یا بابت آن پولی می‌گیرند که باز آن را هزینه همه وسایل می‌کنند. این حجله داخل یک اتاق نصب شده و در داخل آن حنا، نقل، و شکلات و غیره گذاشته می‌شود. چینش حجله به گونه‌ای است که می‌توان داخل آن شد. زنان داخل آنجا شده دو رکعت نماز حاجت می‌خوانند و بر این باورند که حاجت آنها برآورده می‌شود. در کنار این حجله مراسم روضه‌خوانی برپا می‌شود. غذا دادن جزو برنامه رسمی نیست اما بسته به اوقات خاص ممکن است سفره‌ای هم پهن شود. طبعاً روضه هم معمولاً روضه حضرت قاسم یا روضه حضرت علی اکبر است. طی این مراسم در اطراف حجله شادی هم می‌شود و زنانی هستند که بارها به دور آن چرخند.

 

ختم امام جواد (ع)

این مراسم معمولاً عصر چهارشنبه که باور این است که روز یاد شده متعلق به امام جواد (ع) است برگزار می‌شود. زنان معمولاً در خانه‌ای دعوت شده و شروع به خواندن دعای توسل می‌کنند. وقتی به امام جواد (ع) رسیدند 114 یا 140 بار می‌گویند یا جوادالائمه ادرکنی. ختم این ذکر که تمام شد، بقیه دعای توسل خوانده می‌شود. بعد از آن ذکر مصیبت حضرت جواد الائمه خوانده شده و مردم حاجات و دعاهای خود را بر زبان می‌آورند. معمولاً بعد از ختم مراسم پذیرایی مختصری بسته به نظر صاحب خانه از میهمانان به عمل می‌آید ختم امام جواد (ع) در برخی از محلات قم چندان معمول شده که هر هفته به نوبت در خانه‌های مختلف محله برگزار می‌شود و تقریباً بی‌وقفه ادامه دارد.

 

سفره ختم انعام

قدیم الایام ختم سوره انعام در جلسات معمول بوده و در بین آیات معین، دعاهایی نیز خوانده می‌شد. یکی از معجزات بزرگ وجاویدان پیامبر عظیم‌الشأن اسلام (صلی الله علیه وآله) قرآن مجید است. این کتاب آسمانی دارای کلمات و جملاتی است که هیچ بشری تا به حال نتوانسته مانند آن بیاورد در واقع محور زندگی فردی واجتماعی همه انسان‌ها قرآن شریف است بر این اساس گروهی از حاجت‌مندان به نیت اجابت و نزدیکی جلسه ختم انعام برگزار می‌کنند و به رسم ثواب و پذیرایی سفره‌هایی می‌گشایند البته به نوع سلیقه سفره و خوراکی‌های آن متفاوتند.

 

سفره نذر عقیقه

عقیقه عبارت است از ذبح گوسفند هنگام ولادت برای اطعام نکاتی که در این مورد باید توجه کرد اینست که: الف) عقیقه برای فرزند مستحب موکد است بلکه برخی علما آنرا واجب دانسته‌اند ب) مستحب است برای پسر گوسفند نر عقیقه شود و برای دختر گوسفند ماده ج) زمان عقیقه کردن روز هفتم ولادت است و اگر در آن تأخیر بیفتد استجابت آن ساقط نمی‌شود بلکه پدر و مادر اگر برای فرزند عقیقه نکردند مستحب است شخص پس از بلوغ برای خود عقیقه کند د) مستحب است که گوشت عقیقه را میان مؤمنان تقسیم کنند و از آنان بخواهند برای نوزاد دعا کنند ولی بهتر است عقیقه را بپزند و حداقل ده نفر از اهل ایمان را دعوت کنند تا از آن بخورند و برای نوزاد دعا کنند مستحب است در تقسیم کردن گوشت عقیقه، استخوان‌های آن را نشکنند و پا و ران بلکه یک چهارم آن را برای آنان بفرستند و برای پدر ومادر نوزاد مکروه است از عقیقه نوزادشان بخورند واین کراهت برای مادر نوزاد بیشتر است، دعا کردن هنگام ذبح عقیقه مستحب است دعاهایی که در این باره از اهل موارد داده شده بسیار است (وسایل‌الشیعه فج 20 ص 428 تحریرالوسیله)

 

سفره‌های روضه‌خوانی

این سلسله عزاداری و وعظ که اساس تعزیه یعنی درام مذهبی به شمار می‌رود، روضه‌خوانی از 3 تا 20 روز طول می‌کشد، در خانه شخصی یا در ابنیه دینی (مسجد، تکیه، حیاط امامزاده) انجام می‌گیرد (این روضه‌خوانی نه تنها در ده محرم بلکه در ماه صفر، روز شهادت حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س)، حضرت رضا (ع) و گاهی پنج‌شنبه‌ها و... دایر است). بعضی از این مجالس روضه‌خوانی مخصوص زنان است و برخی مخصوص مردان و بعضی‌ها مختلط است.

 

در مجالس روضه‌خوانی زنانه، زن‌ها چای، قهوه، عدس بو داده، برنجی که با کره سرخ شده و بر روی آن شکر پاشیده‌اند و بالاخره با قاووت (آرد نخود، پسته و بادام و فندق کوبیده مخلوط با شکر) بر سر سفره گذاشته و پذیرایی می‌کنند. اشخاص ناشناس که به این مجالس روضه می‌آیند و صاحب خانه را نمی‌شناسند در گوشه‌ای می‌نشینند. خوردنی‌هایی که ذکر شد در فواصل روضه‌خوانی بر سفره نهاده می‌شود.

 

سفره حضرت ابوالفضل (ع)

این سفره هم با نذر شروع می‌شود و ممکن است پیش از برآورده شدن حاجت یا بعد از آن باشد. سفره حضرت ابوالفضل (ع) به عکس سفره امام حسن (ع) بسیار مجلل و باشکوه می‌باشد و بسته به توان شخص از انواع خوراکی‌ها و آجیل‌ها و میوه جات در آن گذاشته می‌شود. عدس پلو، آش، حلوا، شله زرد، شیرینی و میوه از جمله چیزهایی است که سر این سفره گذاشته می‌شود. وقتی سفره چیده شد و همسایگان و آشنایان جمع شدند روضه‌خوان روضه حضرت ابوالفضل (ع) را می‌خواند و بعد از آن جماعت شروع به خوردن می‌کنند. در پایان هم اگر چیزی در سفره ماند برخی از افراد برای تبرک آن را به خانه‌شان می‌برند تا سایر افراد خانواده هم از آن استفاده کنند.

 

این سفره برای برآمدن هرگونه حاجتی از قبیل شفای بیمار و سلامت مسافر، پیداشدن مال و... مفید است.

مراسم اجرای این نذر و انداختن سفره آن به این طریق انجام می‌شود که صاحب نذر روزی را معین کرده از زنان آشنا دعوت می‌کند که به منزل او بیایند مقارن عصر همان روز سفره پاک سفید در وسط اتاق پهن کرده چند کاسه آش رشته و چند بشقاب شله زرد و کاچی و حلوا و نان و پنیر و سبزی و مقداری میوه از قبیل خربزه، هندوانه، سیب، گلابی و انار و انگور و مقداری آجیل، دوازده زنگ، با یک بشقاب عدس پلو و دو بشقاب آرد داخل سفره می‌چینند چند دانه شمع هم روشن کرده بعد یک خانم روضه‌خوان بالای منبر رفته و روضه ابوالفضل را که شرح غم انگیز حضرت ابوالفضل (ع) در روز عاشورا است را با صدای بلند می‌خواند.

 

پس از ختم روضه هریک از زنان مجلس شمعی را از میان سفره برداشته به نیت برآمدن حاجت خود آنرا روشن می‌کند و در بشقاب آرد قرار می‌دهدو از حضرت ابوالفضل (ع) درخواست می‌کند که حاجت او نیز برآورده گردد.

 

سپس شربت و آش و عدس پلو و خوردنی‌ها بین حاضران تقسیم و پس از رفتن مهمان‌ها صاحب خانه آرد زیر شمع‌ها را برداشته الک می‌کند و سایر خوردنی‌ها را که باقی مانده بین فقرا تقسیم می‌کند و پس مانده آرد و سفره را در آب روان سرمی‌دهند.

 

سفره حضرت رقیه خاتون

سفره حضرت رقیه به عقیده عوام برای نذر و حاجتی از قبیل بیماری و صحت مسافر، خانه خریدن و زیارت رفتن مؤثر می‌باشد. این سفره معمولاً در اماکن متبرکه انداخته می‌شود صاحب نذر می‌تواند سفره را در خانه شخصی خود نیز بیندازد مشروط بر آنکه خانه او بسیار پاک و طاهر باشد.

سفره حضرت رقیه در سه نوبت و هر نوبت یکی از شب‌های جمعه می‌اندازند. بعضی معتقدند که این سفره را در شب دوشنبه نیز می‌توان انداخت. آیین گستردن سفره حضرت رقیه و انجام مراسم آن از سفره حضرت ابوالفضل (ع) و سفره بی‌بی حور و بی‌بی نور ساده‌تر است.

 

اگر کسی که مراد یا حاجتی داشته باشد به نیت برآمدن حاجت خویش شب جمعه مقارن غروب آفتاب یک عدد نان و دو عدد شمع و کمی کاه و پنج سیر خرمای تازه یا خشک از کسبه سر گذر می‌خرد و به خانه می‌برد وقتی به خانه رسید وضو می‌گیرد و با خلوص نیت هسته‌های خرما را بیرون می‌آورد و به آب روان سر می‌دهد. بعد سفره سفید و تمیزی از خانه برداشته با خرما و نان و کاه و شمع‌ها و یک عدد بشقاب به مسجد می‌برد و در آنجا سفره قرار می‌دهد. آنگاه نان را به هشت قسمت تقسیم می‌کند و در سفره می‌چیند و روی هر تکه نان مقداری خرما می‌گذارد. سپس کاه را در بشقاب می‌گذارد و دو رکعت نماز حاجت می‌خواند. پس از ختم نماز از روضه‌خوانی دعوت می‌کند که در کنار سفره بنشیند و رضه حضرت رقیه (س) را که عبارت از شرح مصیبت آن خاتون مقدس در ویرانه شام و قساوت و بی‌رحمی یزید بن معاویه است بخواند، بعد از اتمام روضه‌خوانی و شمع‌ها سوخت صاحب نذر با چشم گریان کاه‌های توی بشقاب را برمی‌دارد و بر سر و روی خود می‌پاشد و نان و خرما را هم بین کسانی که دور سفره جمع شده و به روضه گوش فراداده‌اند تقسیم می‌کند و می‌گوید (یا حضرت رقیه مراد مرا بده) مردمی که نان و خرما گرفته‌اند با وی همداستان شده حضرت رقیه (ع) را به روح پدر و جد بزرگوارش سوگند می‌دهند که هرچه زودتر حاجت صاحب نذر را برآورد و او را به مراد خود برساند.

 

پس از انجام مراسم صاحب نذر سفره را جمع می‌کند و به خانه بازمی‌گردد و شب جمعه بعد چهار عدد شمع و دو عدد نان و ده سیر خرما (دو برابر اول) می‌خرد و به مسجد می‌رود و باز همان مراسم را انجام می‌دهد. پس ار ختم روضه و تقسیم کردن نان و خرما به خانه می‌آید آن‌وقت سفره سوم را «گرو» نگاه می‌دارد تا حاجتش برآورده شود. همین که به مراد خود رسید سفره سوم را هم می‌اندازد منتهی این بار شش دانه شمع و سه عدد نان و پانزده سیر خرما در سفره می‌گذارد.

 

مراسم ساختمان

وقتی که می‌خواهند خانه‌ای، باغی و یا تنوری بسازند معمولاً یک گوسفند قربانی می‌کنند و با دست راست حیوان را آغشته به خون می‌کنند و بر روی درب خانه می‌زنند. گوشت گوسفند میان مستمندان پخش می‌شود این قربانی را برای این می‌کنند که اقبال یار شود و خونریزی آینده را از آن بنا دور سازند.

در بنای گرمابه یک گاو معمولاً قربانی می‌کردند ویا با دست گاو که آغشته به خون اواست، روی در خانه اثر می‌گذارند.

 

مراسم سفر

هنگامی که مسافری به خوشی به خانه بازگردد، گوسفندی را قربانی کی کنند و گوشتش را به فقرا می‌دهند، وقتی که مسافر از مرکب خود پیاده می‌شود او می‌خواهد وارد خانه بشود گوسفند را سر می‌برند و باید افزود که خون قربانی زمین را خیس بکند و مسافر از روی آن بگذرد.

 

مراسم بیماری

وقتی که عضو خانواده‌ای سخت بیمار باشد، برای رفع خطر گوسفندی قربانی می‌کنند در چنین مواقعی اگر حیوان با اجل طبیعی خود بمیرد، دلیل قطعی رحمتی است براینکه بیمار شفا می‌یابد، زیرا سرنوشت آن حیوان را جانشین بیمار کرده است.

 

آش دندان

همینکه نخستین دندان کودک نیش زد به افتخار او آش دندان درست می‌کنند و اهل خانه و دوستان با هم از این غذا می‌خورند کمه هم به کبوتران امامزاده محل می‌دهند در این هنگام دایه هدیه‌ای دریافت می‌کند.

 

گروهی معتقدند این آش زمانی پخته می‌شود که طفلی در حال دندان درآوردن است. تصور عمومی برآن است که طفل در وقت دندان درآوردن رنج می‌برد و این آش را برای آسان ساختن آن می‌پزند. آش یاد شده از نخود و لوبیا و ماش و عدس بوده و بسیار درهم و برهم و سفت است و چندان هم خوشمزه نیست. از این آش سهمی برای همسایه‌ها می‌فرستند.

 

روضه مسلم

این روضه معمولاً به خاطر غریب بودن مسلم برای امور و حاجت‌های خاصی است. مثلاً وقتی کسی گم شده یا کسی زندانی می‌شود این روضه را برگزار می‌کنند. معمولاً نذر می‌کنند که در هفت شنبه می‌باید برگزار شود. روضه‌خوان دعوت شده و طی هفت شنبه با حضور زنان همسایه وآشنا برگزار می‌شود. در این مراسم روضه مسلم را می‌خواند. معمولاً حاضران با آش یا میوه پذیرایی می‌شوند و این بسته به نظر صاحب خانه است و قاعده خاصی ندارد.

 

آش زین‌العابدین

این آش که نوعی شورباست از آن روی اهمیت دارد که در دوران بیماری امام سجاد (ع) برای ایشان آش می‌پخته‌اند. طبعاً این آش که از مواد بسیار ساده‌ای است که بسیار ساده و کم ماده بوده و به دلیل استفاده از سبزی رنگ آن اندکی به سبزی می‌گراید. افراد برای رسیدن به حاجات خود پختن این آش را نذر می‌کنند و آن را برای همسایگان می‌فرستند.

 

سفره مراسم دیگ جوش

این سفره در مراسم گروه ویژه‌ای گسترده می‌شود که بعد از مراسم دعا و نیایش خاص خود سفره‌ای را می‌گسترانند گوشت پخته گوسفند را لقمه لقمه کرده و به هریک از مهمان‌ها یک لقمه تعارف می‌شود و در دیگ دیگری که کله‌پاچه می‌پزند و بعد از تعارف لقمه‌ها یک کاسه کوچک آب کله‌پاچه به مهمان‌ها داده می‌شود.

 

سفره ایتام و مستمندان

قرآن گزارش می‌کند که اهل بیت عصمت و طهارت (ع) نیز همانند جد بزرگوار خویش حضرت ابراهیم (ع) همواره در اطعام و پذیرایی از دیگران پیشتاز بوده‌اند. در روایات بسیاری است که حضرت پیامبر (ص) همواره کسی را بر سر سفره میهمان می‌کرد خداوند در سوره انسان (دهر) به سیره و سنت اهل بیت (ع) اشاره می‌کند و بیان می‌دارد که آن حضرت برای خشنودی خدا به مسکین و یتیم و اسیر کافر اطعام کرده و از غذای خویش گذشته و به سیر کردن آنان پرداختند. (انسان آیات 5 تا 8)

 

بسیاری از مردم به یتیمان خویشاوند بی‌توجه هستند و گمان می‌کنند که تنها کمک مالی کفایت می‌کند درحالی که خداوند تأکید بر اطعام ایشان و پذیرایی از آنان دارد؛ زیرا قرار دادن یتیم در کنار خود بر سر سفره موجب می‌شود تا آنها کمبود محبت را احساس نکرده و از فقدان پدر و مادر در رنج نیافتند. از این رو از مردم خواسته شده آن یتیمان را اطعام کرده و در سفره خویش پذیرایی کنند تا احسان را نسبت به آنها کامل گردانند.

 

کسی که می‌خواهد اهل بهشت و از اصحاب آن قرار گیرد می‌بایست این راه و رویه را در پیش گیرد.

این اطعام به مناسبت‌های مختلف از قبیل شادی و غم و رفع بیماری و رهایی از گرفتاری و شفایابی می‌تواند انجام پذیرد. در روایات است که به هر مناسبتی می‌توان اطعام داد و ولیمه‌ای برپا کرد و مردمانی را بر سر سفره غذا خواند.

 

خداوند در آیه 40 و 48 سوره مدثر هرگونه ترک اطعام مستمندان و نیازمندان را از اسباب گرفتار شدن به دوزخ برمی‌شمارد و این که اشخاصی از اطعام و میهمان کردن نیازمندان خودداری ورزند از شفاعت شفاعت‌کنندگان نیز بهره‌مند خواهند شد. (همان)

خداوند حتی کسانی را که دیگران را به اطعام دادن تشویق نمی‌کنند سرزنش می‌کند تا چه رسد که شخص خود اقدام به اطعام نکند و یا حتی از آن بازدارد. (حاقه آیات 25 و 35)

 

به هرحال کسی که بخواهد از عنایت خاص خداوند در دنیا و آخرت برخوردار گردد و از مقام ابرار و یا اصحاب یمین در بهشت برخوردار شود می‌بایست اطعام را مورد توجه قرار داده و آن را سیره و روش زندگی خویش گرداند تا هم اتفاقی انجام شود و هم محبت و مهری جلب گردد.

 

سفره خیرات اموات

گاهی یاد اونهایی می‌افتیم که در بین ما نیستند یاد مهربانیهاشان، یاد خاطرات شیرین، یاد حرف‌های تلخ و پندآموزشان، گاهی دلمان برایشان پر میزنه، میره و میره تا یک جوری پیداشون کنه وقتی حال و هوای او تمام وجودمان را پر کرد وقتی دلمان خواست با او حرف بزنیم و یا با او یک استکان چای بخوریم، می‌بینیم که جای او خالی است، خالیه خالی، پس به یاد او به چیزی خیره می‌شویم آن لحظه است که دین به کمکمان می‌آید، به این می‌اندیشیم که روح رفتگان شب جمعه به آسمان این دنیا می‌آیند پس به نیت او چیزی مثل خرما، حلوا و... و گاهی هم سفره‌ای با غذاهای رنگین، خیرات می‌کنیم.

پس از مرگ انسان بر اطرافیان و دیگر مؤمنان اعمالی واجب است مانند غسل، کفن، نماز دفن و... و برخی اعمال برای اموات مستحب است مانند صدقه دادن، دعا کردن، خواندن قرآن.

پیامبر اکرم (ص) فرمودند: برای مردگان خود هدیه بفرستید. پرسیدند: هدیه برای مردگان چیست؟ فرمود: صدقه و دعا و فرمود: ارواح مؤمنان هر شب جمعه به آسمان دنیا می‌آیند و مقابل خانه‌های خود می‌ایستند و با صدای محزون و گریه می‌گویند: ای اهل من! ای اولاد من! ای پدر و مادر من! ای خویشان من! خدا شما را رحمت کند! بر ما مهربانی کنید با چیزی که الان عذاب و حسابش با ما و نفع و بهره آن برای غیر ماست. بر ما به درهمی یا قرص نانی یا لباسی مهربانی کنید... (جامع الاخبار)

 

پیامبر اعظم (ص) فرمودند: سخت‌ترین لحظه برای میت، همان ابتدای شب اول است؛ پس با صدقه دادن به رفتگان خود رحم کنید، و اگر چیزی برای صدقه دادن نداشتید، دو رکعت نماز بخوانید، در رکعت اول سوره حمد را یک بار و سوره توحید را دو بار قرائت نمایید، و در رکعت دوم سوره حمد را یک بار و سوره تکاثر را ده بار بخوانید. پس از سلام بگویید: بارالها! درود فرست بر محمد و آل محمد و برسان ثواب این نماز را به قبر این میت. (مستدرک الوسایل، ج 2، ص 113)

سفره طعام و سفره سوگواری

زمانی که مرده را از مسکن خود بیرون می‌برند جلوی تابوت یک گوشت ران گوسفند و کمی آرد سرخ کرده می‌گذارند.

روز دوم فوت، هنگام شب به یاد مرده حلوایی درست می‌کنند واز آن به تمام حاضران وحتی و رهگذران می‌دهند. اگر متوفی خیلی مسن باشد باید جوانان از حلوای او حتماً بخورند تا آنان نیز به سن پیری برسند، این غذا را روز هفتم و چهلم و پایان سال فوت نیز تهیه و پخش می‌کنند. پس از به خاک سپردن مرده خویشان و دوستان به خانه او برمی‌گردند و در آنجا زنان غذایی درست می‌کنند که مخلوطی است از آرد گندم سفید و عسل و ادویه (زعفران) که به یاد مرده می‌خورند و از آن سهمی به دوستان و آشنایان دیگر می‌فرستند تا آنان نیز همین افتخار را نصیب مرده بنمایند. بعلاوه کسانی که می‌خواهند به اموات خود احسان کنند عصر پنج‌شنبه با یک سینی پر از حلوا و خرما و انجیر دم در خانه‌شان می‌ایستند و به رهگذران از آن خوردنی‌ها تعارف می‌کنند و اینان یکی از میوه‌ها و یا لقمه‌ای از حلوا را برمی‌دارند و سوره فاتحه و سوره اخلاص را می‌خوانند و این خواندن حمد و قول هوالله موجب آمرزش مردگان خواهد بود.

از سوی دیگر شب دوازدهم شعبان و یا در آغاز پانزدهمین شب همان ماه (شب تولد امام دوازدهم) حلوا تهیه می‌شود و بین فقرا تقسیم می‌کنند تا مردگان امرزیده شوند.

در سومین شب پس از این احسان، فتیله‌ای و یا شمعی در دهلیز اتاق‌ها روشن می‌کنند زیرا در این شب مرده‌ها از خانه خود دیدن می‌کنند.